NEDA-10: Epekto sa COVID-19 sa ekonomiya gamay ra 

CAGAYAN DE ORO, Hunyo 29 (PIA) -- Bisan kung ang ekonomiya sa rehiyon 10 wala makalingkawas sa coronavirus pandemic, gipahayag sa National Economic and Development Authority (NEDA) -10 nga ang epekto niini sa ekonomiya sa rehiyon gamay lang kung itandi sa ubang mga rehiyon.

Kini ang pamahayag ni NEDA-10 Regional Director Mylah Faye Aurora B. Cariño sa gipahigayong CORDS X podcast ni Communications Secretary Martin M. Andanar karong bag-o.

Tungod sa pandemya,  daghang mga establisamento ang napugos sa pagsira o pag-tangtang sa ilang mga empleyado.

Sumala sa datus nga nakuha sa NEDA, naapektuhan ay may 9,672 ka mga establisamento nga adunay 172,900 ka mga trabahante. Adunay 118 niini ang nanangtang ug mga empleyado samtang ang 49 nanirado na gyud. 

Sa mga naapektuhan nga establisamento, matud pa Cariño, 94 niini gikan sa mga dagko nga industriya, 49 gikan sa mga medium nga industriya, 5,965 gikan sa mga micro industries, ug 3,464 gikan sa gagmay nga industriya.

"Grabeng naapektuhan ang mga micro ug small enterprises ning panahon sa pandemya nga misresulta sa pagsaka sa mga tawong nawad-an ug trabaho gikan sa 3-5 porsento sa niaging tuig ngadu sa 11.1 porsento karon," pahayag ni Cariño. 

Gikan sa Marso 15 hangtod sa katapusan sa Mayo 2020, mukabat sa P17 bilyones ang nawagtang sa ekonomiya sa rehiyun ug gituohan nga mudagan pa kini sa P40 biyones sa katapusan sa tuig. Taliwala niining pandemya, gilauman nga musaka gamay ang ekonomiya apan dili pareha sa miaging tuig. 

Kaniadtung tuig 2018 ug 2019, ang ekonomiya sa rehiyon mitubo sa 10 porsento, apan tungod niining pandemya, gibana-banang musaka lamang ang ekonomiya sa 3.2 porsento. 

"Ikumpara sa ubang mga rehiyon, gamay lang ang epekto sa pandemya  sa ekonomiya tungod kay dinhi nahimutang sa rehiyon ang kumpanya sa kuryente, tighimo ug mga pagka-on ug agrikultura nga walay hunong ang operasyon  taliwala sa COVID-19. 

Sa pikas bahin, gipahayag ni Cariño nga grabe usab nga naapektuhan ang industriya sa turismo sa COVID-19 nga may P1.3 bilyones ang nawala nga abut gikan sa mga turista sugod Marso 15 ngadtu sa Mayo 15.

Apan nagla-um ang direktor sa NEDA-10 nga makabalik ra unya ang industriya sa turismo ubos sa new normal kon mahan-ay na ang mga gabayan kabahin sa "health standards/protocols." 

Kon adunay mga negosyo nga naapektuhan sa COVID, aduna usay mga patigayun nga milambo niining panahona sama sa agrikultura, food manufacturing, logistics, tighimu ug personal protectective equipment ug uban pa. 

"Ang naka-nindut sa rehiyon 10 tungod kay aduna kitay nagka-lain-laing matang sa negosyo nga gikinahanglan kaayu sa tawo sama sa pag-kaon, sugang dagitab ug uban pa, panapus ni Cariño. (VPSBautista / PIA10)



Source: Philippines Information Agency (pia.gov.ph)

Post a Comment

0 Comments